Zwemmen

De meeste Tollers zijn gek op water, zwemmen is een prima manier om de conditie van uw hond te trainen.

Risico’s van honden in en rond het water

Honden kunnen geen risico’s in schatten, zij zijn voor hun veiligheid afhankelijk van hun baas, lees u in over de risico’s in en rond het water.

Wat zijn de voordelen van het zwemmen

– Door de rechtlijnige bewegingen die de achterpoten tijdens het zwemmen maken, worden de bilspieren op een juiste wijze getraind.
– Sterke spieren zorgen dat de gewrichten goed op elkaar aansluiten. Hetgeen van belang is voor een goede ontwikkeling van de heupen.
– Zwemmen in kalm water is goed voor het versterken van de rugspieren van honden met een lange rug, zoals bij de teckel. Het water vangt gedeeltelijk het gewicht aan de rug op, daardoor wordt de wervelkolom minder belast.
– Zwemmen remt de gewrichtsslijtage (artrose) af. De gewrichtsslijtage ontstaat door beschadiging van het kraakbeen.
– Stromend water masseert de spieren.
– Het zoute water van de zee helpt vele vormen van huidontstekingen te genezen en te voorkomen.
– In het water kunnen geen plotselinge scherpe bochten gemaakt worden, zoals bij het spelen met een bal op het grasveld.

Welke honden mogen niet zwemmen?

– Honden, die door het water last krijgen van oren of diarree met of zonder braken.
– Honden die gek zijn op water, er wel induiken maar helaas niet kunnen zwemmen.

Wanneer en waar uw honden niet laten zwemmen?

– In te koud water, dan kunnen de spieren verkrampen.
– Daar waar veel riet in het water staat.
– Als het water eind zomer zo opgewarmd is en waarin botulisme of blauwwieren (blauwalg) zijn gesignaleerd.
– Daar waar vissers aan het vissen zijn.
– Op plaatsen met veel watervogels aanwezig zijn.
– Bij afvoerleidingen van rioleringen en rioolwaterzuiveringsinstallatie.
– Bij een gemaal of sluis.
– Daar waar boten varen.
– Als de zee te ruw is.

Zwemmen is een hele goede (en vaak leuke) manier voor de hond om af te koelen, maar let op: bij het zwemmen, vooral met een bal, krijgt de hond vaak ongemerkt veel water binnen. Zelfs bij gewoon water kan dit bij hele grote hoeveelheden problemen geven, maar vooral bij zeewater moet hiermee uitgekeken worden. Hiervan kunnen honden serieuze maag- en darmklachten krijgen. Op het strand is voldoende (lauw) drinkwater voor je viervoeter een must!

Pas op voor blauwalg en botulisme
Bij recreatieplassen is er over het algemeen sprake van stilstaand water. In combinatie met een temperatuur tussen de 20 en 30 graden kan er blauwalg ontstaan – een voor mens en dier giftige waterbacterie. Wanneer besmet water via de mond/bek wordt opgenomen, kan dit leiden tot o.a. maag-darmklachten, huiduitslag en irritatie van slijmvliezen. Bij warm weer is er ook risico op botulisme. De bacterie (Clostridium botulinum) die dit veroorzaakt komt voor in het darmkanaal van vogels en vissen. Wanneer een vogel of vis sterft en zich in stilstaand water bevindt bij hogere temperaturen, kan het water besmet worden met de toxines van de bacterie. Honden worden ziek door het zwemmen in of drinken van dit water. Botulisme kan bij honden leiden tot heftige maag-darmklachten, spierzwakte, verlamming en uiteindelijk ook tot sterfte. Verzeker je er daarom van dat water veilig is, voordat je je hond erin laat zwemmen.

Het is aan te raden om naar zee te gaan of naar een plek waar het zwemwater wordt gecontroleerd door de overheid.
Op www.zwemwater.nl is een complete lijst met gecontroleerde zwemlocaties in Nederland te vinden meestal staat ook aangegeven of honden zijn toegestaan.

Zeewater is prima om uw hond in laten te zwemmen. Maar pas op dat uw hond er niet teveel van zeewater drinkt. De hond kan daar behoorlijk ziek van worden. Gaat u dus aan zee met de hond zwemmen neem dan een fles drinkwater mee en laat de hond vantevoren drinken! Als u merkt dat de hond dorst heeft laat u de hond drinken. Blijft uw hond zeewater happen? Haal hem uit de zee.

Er zijn verschillende veroorzakers voor intoxicatie (vergiftiging) door het drinken van water:

Watervergifiting
Met dit warme weer wordt er vaak uitbundig gespeeld met water om onze viervoeters af te laten koelen, heerlijk… maar pas op! Soms krijgen honden, door bijvoorbeeld spelletjes met de tuinslang, zoveel water binnen dat er een watervergiftiging ontstaat en dat is een serieuze, levensbedreigende aandoening! Wanneer er meer water binnenkomt dan het lichaam kan verwerken, raakt het bloed en andere lichaamseigen stoffen verdund, waardoor onder andere de zoutbalans verstoord raakt. Dit zorgt ervoor dat lichaamscellen beginnen te zwellen, dit kan grote gevolgen hebben voor de hersenen. Neem bij de volgende verschijnselen contact op met uw dierenarts en leg uit wat u denkt dat er gebeurd kan zijn. Veel dierenartsen kennen dit beeld niet maar het is levensbedreigend. De diagnose is mogelijk door te kijken naar het zoutgehalte van het bloed .

• Wankele gang
• Heftig braken
• Opgezette buik
• Bleke slijmvliezen
• Zwakte/sloomheid
• Heftig speekselen
• Verwijde pupillen
• Toevallen

(Met dank aan dierenarts M. Carrière-Bothof)

Blauwalg (cyano bacteriën)

Zowel in zoet als in zout water wordt in de zomer soms blauwalg gezien. Niet alle blauwalg is giftig. Blauwalg vormt een dikke blauwgroene laag op het water. De bacteriën die dit veroorzaken produceren giftige stoffen die vooral het zenuwstelsel en de lever aantasten. Allerlei dieren kunnen hierdoor vergiftigd worden, zoals honden, katten maar ook vogels, vissen en vee. Drinken van dit water of erin zwemmen kan bij leververgiftiging verschijnselen geven als braken, diarree, zwakte, shock, geelzucht en zelfs overlijden. Zenuwgiffen veroorzaken trillingen, sloomheid, toevallen, moeilijk ademen, blauwkleurende slijmvliezen en uiteindelijk mogelijk ook overlijden. Meestal verloopt de vergiftiging niet zo heftig maar er treedt wel altijd leveraantasting op. Minder giftig blauwalg zal braken en diarree veroorzaken. Meestal is dit goed te behandelen en de dieren kunnen volledig herstellen. Later ontstaat soms geelzucht en zwakte.
Bij geelzucht is de beschadiging wel ernstig en moet het dier met spoed behandeld worden door de dierenarts.

Dinoflagellaten (plaagalg)

Sinds juli 2012 komt er in Nederland naast blauwalg ook een plaagalg (dinoflagellaat Alexandrium ostenfeldii) voor. Het door de plaagalg geproduceerde neurotoxine, is een gifstof die de werking van het zenuwstelsel ernstig verstoord.

Botulisme (Clostidium botulinum)

Botulisme is een ziekte die veroorzaakt wordt door de bacterie Clostridium botulinum, die gifstoffen (toxinen) afgeeft die verlammingen kunnen veroorzaken. Deze bacterie komt bij hoge temperaturen (water temperatuur 20-25 graden Celsius) voor en maakt vooral (water-)vogels en vissen tot slachtoffer. Deze kadavers kunnen hoge hoeveelheden toxinen bevatten. Door het opeten van deze kadavers kunnen honden zéér ernstig ziek worden. De gifstoffen (neurotoxinen) komen in het water terecht en de honden kunnen tijdens het zwemmen besmet worden. Daarnaast kunnen honden ziek worden door het eten van besmette kadavers. Braken en diarree kunnen direct optreden, maar het kan zich ook pas na een paar dagen openbaren. Botulisme kenmerkt zich door verlamming, de hond krijgt spierzwakte en voelt zich niet lekker. Hij zal stoppen met eten en het slikken wordt steeds moeilijker; uiteindelijk zal ademhalen ook steeds moeizamer gaan, omdat de ademhalingsspieren verlammen. Afhankelijk van de hoeveelheid opgenomen toxinen kan de hond sterven.

Ziekte van Weil

De ziekte wordt veroorzaakt door een wereldwijd voorkomende bacterie Leptospira. De bacterie komt via de urine van een besmet dier in stilstaand water terecht en vervolgens kunnen andere dieren besmet raken wanneer zij in dit water zwemmen. Rechtstreekse infectie door contact met urine is ook mogelijk.Honden kunnen Leptospira via hun urine overdragen op andere honden en mensen. Na infectie kunnen honden lange termijndrager worden. Ze lijken dan gezond, maar vormen zonder goede hygiëne een risico voor gezinnen en andere honden.
Bij honden variëren de verschijnselen van geen of zeer lichte symptomen tot een zich snel ontwikkelende, dodelijke ziekte. Bij de ‘klassieke’, ernstige vorm kunnen de volgende symptomen optreden: maag-darmontsteking met braken en diarree (die bloederig kan zijn), geelzucht (oranje gele verkleuring van de slijmvliezen als gevolg van een verminderde leverfunctie), ernstige uitdroging, donkere urine en lusteloosheid.

Zout zeewater

Omdat zeewater ook in de zomer erg koud kan zijn en honden tijdens het spelen veel koud water binnen kunnen krijgen, is het zelfs op een warme dag mogelijk dat ze onderkoeld raken. Daarnaast kan zoutwater uitdroging veroorzaken. De eerste verschijnselen na opname van een overmaat aan zout betreffen vaak het maag-darmkanaal. Zout heeft een irriterende werking op het slijmvlies van het maag-darmkanaal, met niet willen eten, braken en diarree als gevolg. De maag-darm klachten kunnen leiden tot uitdroging, te laag suikergehalte in het bloed en mogelijk zelfs tot een shock. Ook kunnen er klachten met betrekking tot het zenuwstelsel ontstaan: de hond wordt rusteloos, prikkelbaar, en kan zelfs spiertrekkingen, toevallen of een sterk verhoogde lichaamstemperatuur krijgen. Uiteindelijk kan de hond in coma raken en overlijden.

Lekker zwemmen en spelen aan water is en blijft een heerlijk doorkomen op warme dagen. En dat kan prima als met het water maar op de juiste manier wordt omgegaan. Dus in de nazomer: lekker genieten!