Vuurwerkangst

Heel wat honden en katten zijn bang voor vuurwerk. De jaarwisseling is voor hen dan ook geen pretje. Er zijn verschillende manieren om hiermee om te gaan. Medicatie rond oudjaarsavond is een mogelijkheid, maar lang niet altijd de beste keuze. Uiteindelijk is uw huisdier het gelukkigst als het u lukt hem zijn angst af te leren. Dit kan met behulp van training. Angst wegtrainen is niet eenvoudig en het kost tijd. Daarom is het belangrijk om op tijd te beginnen en de training zorgvuldig op te bouwen.

Waarom zijn dieren bang voor vuurwerk?

De angst voor harde geluiden is een natuurlijke angst die direct te maken heeft met overlevingsdrang. Vrijwel elk dier zal reageren bij het horen van een hard geluid. Het ene dier is hier gevoeliger voor dan het andere: bij honden zijn er bijvoorbeeld rassen die gevoeliger zijn voor geluiden dan andere. Door vervelende ervaringen of door herhaaldelijk schrikken kunnen dieren een echte fobie voor harde geluiden ontwikkelen. De angst en paniek die ze hierbij ervaren is vaak groot en zeker geen aanstellerij!

Training is de moeite waard.

Misschien lijkt het overdreven om voor vuurwerkangst een hele training te doorlopen. Het probleem is immers maar tijdelijk aanwezig. Het gevaar met een dergelijke angst voor harde geluiden is echter dat het dier zijn angst kan gaan generaliseren. Daarmee bedoelen we dat de hond of kat eerst alleen bang is voor de echte harde vuurwerkknallen, maar later ook voor steeds zachtere geluiden: voor de wat zachtere knalletjes, voor onweer in de verte, dichtslaande keukenkastjes, het sluiten van een autoportier buiten, een boek dat op tafel wordt gelegd, een balpen die in en uit wordt geklikt… Sommige dieren reageren uiteindelijk met paniek op alles wat maar een klein beetje geluid geeft. Andere dieren associëren de vuurwerkgeluiden met buiten en durven de deur niet meer uit, ook nadat het vuurwerk allang verdwenen is. Dit gaat niet vanzelf over maar wordt alleen maar erger.

Begin op tijd!

Het loont dan ook zeker de moeite om te proberen de angst weg te trainen. U moet daar op tijd mee beginnen. Vuurwerktraining bestaat er meestal uit dat vuurwerkgeluiden gecombineerd worden met iets leuks of iets lekkers. Daarbij wordt bijvoorbeeld een CD gebruikt met vuurwerkgeluid. Deze wordt in het begin heel zacht afgespeeld zodat het dier er niet van schrikt, terwijl u met het dier speelt of iets heel lekkers aanbiedt. Naarmate de training vordert, wordt het geluidsniveau opgevoerd, waarbij u altijd onder het niveau moet blijven waarbij uw dier angst gaat vertonen! Het duurt een aantal weken tot een aantal maanden voor het dier zover is dat hij ook van volle geluidssterkte niet meer opkijkt. Tijdens de training mag het dier bovendien niet worden blootgesteld aan knallen op een hoog geluidsniveau. Dit betekent dat u niet kunt trainen in periodes waarin u de kans loopt dat er echt vuurwerk wordt afgestoken. In december bent u dus al te laat om met training te beginnen! Beter is het om al in augustus te starten met de oefeningen.

Plan uw training zorgvuldig.

Het is erg belangrijk dat de training goed wordt aangepakt, want als u overhaast te werk gaat of niet goed kunt inschatten wanneer uw hond of kat angst begint te vertonen, loopt u het gevaar dat de angst juist erger wordt. Het is dan ook verstandig om hulp in te roepen van een honden- of kattengedragstherapeut. Deze kan u precies uitleggen waar u op moet letten en hoe u de training langzaam kunt opvoeren. Bovendien is het nuttig om voor u begint het dier eerst te laten nakijken door uw dierenarts. Het is mogelijk dat lichamelijke problemen, bijvoorbeeld met de oren, het dier gevoeliger maken voor geluid. Bij ernstige angst kan een gedragstherapeut in overleg met uw dierenarts besluiten om naast de training medicatie in te zetten.

Een CD, werkt dat?

Het succes van een training met een geluids-cd is per individu verschillend. Dat komt mede doordat vuurwerk uit meer bestaat dan alleen geluiden: denk aan de lichteffecten en de kruitdamp. Bovendien hebben sommige dieren heel goed door dat het geluid uit de stereo lang niet zo eng is als wanneer het van buiten komt, uit allerlei richtingen tegelijk. Het kan dus noodzakelijk zijn om ook te oefenen met lichtflitsen, kruitgeur en op verschillende plaatsen, zowel binnen als buiten.

Vuurwerkcursus?

Er worden voor angstige honden ook vuurwerkcursussen georganiseerd. Het gevaar hiervan is echter dat het in een groep vrijwel ondoenlijk is om de training zo af te stemmen dat geen van de honden wordt blootgesteld aan voor hem te harde knallen. Bovendien zal de angst van de ene hond al heel snel overslaan op een andere hond. Ook is het voor een trainer vaak niet mogelijk om alle honden uit de groep zo goed in de gaten te houden dat direct kan worden ingegrepen als één van de honden angst begint te vertonen. Het komt dan ook regelmatig voor dat honden juist banger worden na het volgen van zo’n groepscursus. Voor honden die al bang zijn voor vuurwerk is het dan ook niet aan te raden een training in groepsverband te volgen.

Voorkomen is beter dan genezen

Heeft uw pup of kitten nog geen ervaring met vuurwerk, dan is het van belang om hem er aan te wennen zodat hij het geluid normaal gaat vinden. Zo kunt u angst voorkomen.

Ook in dit geval moet u op tijd beginnen zodat het dier helemaal aan harde geluiden gewend is voor het echte vuurwerk losbarst. Bovendien is het voor een jonge pup of kitten makkelijker om aan nieuwe dingen te wennen dan voor een al wat ouder dier. Ook het wennen aan geluiden kan gedaan worden met behulp van een geluids-cd en eventueel ook met trekrotjes en dergelijke. Zet de cd zachtjes op zodat uw dier er niet op reageert en ga met het dier spelen. Zet dan de cd steeds iets harder maar nooit zo hard dat het dier ervan schrikt. U kunt het dier na afloop van het spel iets lekkers geven. Met trekrotjes begint u op grote afstand van het dier: laat iemand een heel eind verder een trekrotje laten knallen terwijl u met uw dier speelt. Als het dier zich er niks van aantrekt en vrolijk doorspeelt, kunt u volgende keer iets dichterbij gaan staan.

Individueel wennen

Ook voor het wennen aan vuurwerk zijn groepscursussen niet aan te raden. Angst werkt aanstekelijk: het is goed mogelijk dat uw nog onbevangen pupje door de reacties van een net iets sneller angstige medeleerling het idee krijgt dat die knallen blijkbaar toch wel eng zijn. Bovendien beginnen deze cursussen vaak te laat en is eens in de week trainen niet genoeg voor uw pup om aan de knallen te wennen. Het geluidsniveau kan zo ook niet geleidelijk genoeg worden opgevoerd. Op hondenscholen wordt in de puples vaak wel gedemonstreerd hoe u met het wennen aan geluiden om kunt gaan. Meestal gebruikt men dan eenmalig de geluids-cd of ander materiaal dat knalletjes produceert. Als dit maar voorzichtig en met voldoende toezicht gebeurt, kan dit weinig kwaad, maar vervolgens moet u er thuis zelf mee aan de slag om uw pup verder te laten wennen. Ziet u schrikreacties bij de pup, vraag dan advies aan uw instructeur of laat u helpen door een gedragstherapeut of prive-instructeur.

Nooit straffen voor angst

Welke trainingsmethode u ook gebruikt: straf het dier nooit voor een angstige reactie! Daarmee maakt u de situatie voor het dier alleen nog maar enger en zal hij nog banger worden. Misschien durft hij het niet meer duidelijk te uiten omdat hij bang is voor nog meer straf, maar van binnen voelt hij de angst nog net zo erg! Als het dier angst vertoont tijdens het trainen dan is dit een teken dat u de training te moeilijk hebt gemaakt. Ga dan een aantal niveaus terug en bouw de training opnieuw op, dit keer met kleinere stapjes.

De basisvoorwaarde: ken uw dier!

Voor u kunt beginnen met trainen om angst weg te nemen of te voorkomen is het ontzettend belangrijk dat u uw dier goed kent. U moet uw dier kunnen lezen, weten hoe stress-signalen eruit zien en hoe lichaamstaal werkt. U heeft ook basiskennis nodig over hoe uw dier leert. Als u niet goed kunt beoordelen of uw dier angstig begint te worden of wanneer u niet weet wat voor effect een bepaalde ervaring op zijn leerproces zal hebben, kunt u de training niet in goede banen leiden. Zorg dus dat u goed geïnformeerd aan een training begint: goede boeken, een hondenschool, de gedragstherapeut en vooral heel veel naar uw dier kijken kunnen hierbij helpen.

bron:
http://www.licg.nl