Oververhitting
Oververhitting van een huisdier is een regelmatig voorkomende, levensgevaarlijke toestand die zeer snel kan ontstaan bij hogere omgevingstemperaturen. Helaas worden er ieder jaar weer honden in deze toestand bij een dierenarts/dierenkliniek aangeboden. Wat kunt u doen om deze situatie te voorkomen en hoe worden oververhitte dieren behandeld?
Hoe ontstaat oververhitting
Oververhitting ontstaat vaak doordat honden opgesloten worden in ruimtes met een slechte ventilatie, bijvoorbeeld in een auto (ook met de ramen open). Zelfs op een gematigd warme dag kan dit fataal zijn. De temperatuur in een gesloten auto staande in de zon kan in minder dan 20 minuten tot boven de 49°C stijgen terwijl het buiten slechts 24°C is. Honden kunnen onder deze omstandigheden binnen één uur sterven. Grote honden met een korte schedel zijn extra gevoelig. Vetzucht en een dikke vacht zijn ook risicofactoren. Ook als u stilstaat in de file en u heeft geen airconditioning kan uw hond oververhit raken! Een oververhitting kan ook ontstaan tijdens een wandeling op een warme of benauwde dag. Een lange wandeling, intensief spelen of werken met uw hond (terwijl er geen afkoeling in het water mogelijk is) kan dan aanleiding zijn tot een oververhitting.
Symptomen
De oververhitte hond is per definitie duidelijk onwel. Hij heeft warme oren en voetzooltjes, rode slijmvliezen, reageert niet goed op aanspreken en kan meestal nauwelijks nog lopen. De verschijnselen die u kunt zien bij een oververhitte hond zijn erg hijgen, braken, diarree, sloomheid, gaan liggen tijdens de wandeling, slingerend lopen en het krijgen van een blauwe tong. De dieren kunnen in shock en coma raken. De rectale temperatuur is gestegen naar 41° tot 43°C.
Behandeling
Een oververhitte hond is een spoedgeval. Een hond die oververhit is geraakt, moet zo snel mogelijk worden afgekoeld. Dit gaat het beste door een natte lakens of handdoeken in de liezen, nek, oren en poten te leggen, en deze steeds te doordrenken met nieuw koud (maar geen ijskoud) water totdat de lichaamstemperatuur weer bijna normaal is. Geef het dier tevens kleine slokjes water te drinken. De normale lichaamstemperatuur van een hond is 38° tot 39°C. Helaas zijn we hierna nog niet altijd uit de problemen. Door de oververhitting kunnen de organen ernstig beschadigd zijn. Ernstige gevallen van oververhitting moeten na het afkoelen daarom opgenomen worden op de opnameafdeling. Deze dieren worden ter ondersteuning aan het infuus gelegd en worden verder behandeld. De prognose is afhankelijk van de schade die de organen geleden hebben. Het lichaam kan ernstig in de problemen komen door al de weefselschade. Ondanks een intensieve behandeling kunnen de dieren alsnog op een later tijdstip overlijden.
Als het buiten warm is, zijn er een aantal dingen waar je aan moet denken als het om je hond (of ander huisdier!) gaat. We hebben enkele tips op een rijtje gezet:
Laat je hond nooit alleen achter in de auto
Tijd | Buiten temp. | Schaduw of zon | Temp. in de auto |
8:30 | 14ºC | Schaduw | 19ºC |
9:30 | 18ºC | Schaduw | 38ºC |
10:30 | 20ºC | Half schaduw/zon | 47ºC |
11:15 | 20ºC | Zon | 58ºC |
12:00 | 23ºC | Zon | 62ºC |
13:30 | 23ºC | Zon | 85ºC |
Beperk lichamelijk inspanning van je dier
Als het buiten warm is, wordt mensen vaak aangeraden niet noodzakelijke lichamelijk inspanning, zoals sporten, te beperken. Dit geldt ook voor honden. Laat je hond als het warmer is dan 20 graden Celsius niet rennen naast de fiets en maak geen lange wandelingen. Plan de wandelingen bij voorkeur niet op het warmste moment van de dag, maar in de vroege ochtend of later op de avond. Stimuleer inspanning ook niet, dus laat de bal thuis en de stok liggen.
Kijk uit wáár je loopt met je hond
Asfalt en zand warmen in de volle zon snel op en kunnen gloeiend heet worden. Iedereen die wel eens naar het strand gaat, weet hoe dit aanvoelt, honden ervaren dit niet anders. Asfalt warmt in de zon bij een buitentemperatuur van 25 graden op tot ruim 50 graden. Bij tropische temperaturen van meer dan 30 graden stijgt de temperatuur van asfalt zelfs tot ruim 60 graden. Als je dan met je hond gaat wandelen, mijd dan in ieder geval asfalt in de volle zon, loop liever over gras. Als de ondergrond te heet is om je hand erop te leggen, dan is deze ook niet geschikt om je hond erover te laten lopen.
Zorg voor voldoende schaduw en verkoeling
Bij tropische warmte is het belangrijk in en om het huis de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen. Laat je hond niet te lang in de zon liggen – ook niet als de hond daar zelf voor kiest. Heb je zon in de tuin, creëer dan voldoende schaduwrijke plekken met bijvoorbeeld een parasol of zorg ervoor dat je hond de koelte van de schuur of garage kan opzoeken. Zorg daarbij voor voldoende drinkwater op kamertemperatuur – géén ijskoud water. Ten slotte zijn er diverse hulpmiddelen verkrijgbaar waarmee je je hond extra verkoeling kunt bieden, zoals een speciale koelmat, koelhalsband of koeljas.
Strand en recreatiegebieden
Bij warm weer is het natuurlijk heerlijk vertoeven aan het strand of de recreatieplas. Zoek van tevoren echter goed uit of honden zijn toegestaan. Met name stranden kennen in de zomermaanden een beperkte toegankelijkheid voor (loslopende) honden. Neem je je hond mee, zorg er dan voor dat je schaduw kunt creëren – bijvoorbeeld met een parasol of strandtentje. Neem bovendien een kleed mee, zodat je hond niet op het hete zand hoeft te liggen. Zwemmen is een hele goede (en vaak leuke) manier voor de hond om af te koelen, maar let op: bij het zwemmen, vooral met een bal, krijgt de hond vaak ongemerkt veel water binnen. Zelfs bij gewoon water kan dit bij hele grote hoeveelheden problemen geven, maar vooral bij zeewater moet hiermee uitgekeken worden. Hiervan kunnen honden serieuze maag- en darmklachten krijgen. Op het strand is voldoende (lauw) drinkwater voor je viervoeter een must!
Pas op voor blauwalg en botulisme
Bij recreatieplassen is er over het algemeen sprake van stilstaand water. In combinatie met een temperatuur tussen de 20 en 30 graden kan er blauwalg ontstaan – een voor mens en dier giftige waterbacterie. Wanneer besmet water via de mond/bek wordt opgenomen, kan dit leiden tot o.a. maag-darmklachten, huiduitslag en irritatie van slijmvliezen. Bij warm weer is er ook risico op botulisme. De bacterie (Clostridium botulinum) die dit veroorzaakt komt voor in het darmkanaal van vogels en vissen. Wanneer een vogel of vis sterft en zich in stilstaand water bevindt bij hogere temperaturen, kan het water besmet worden met de toxines van de bacterie. Honden worden ziek door het zwemmen in of drinken van dit water. Botulisme kan bij honden leiden tot heftige maag-darmklachten, spierzwakte, verlamming en uiteindelijk ook tot sterfte. Verzeker je er daarom van dat water veilig is, voordat je je hond erin laat zwemmen.
Bedankt Medpets voor de tips!